ORP

تعریف ORP: به اندازه گیری میزان تمایل یک ماده شیمیایی به اکسایش و یا کاهش با یک ماده شیمیایی دیگر، پتانسیل اکسایش و کاهش گفته میشود که اغلب برحسب میلی ولت بیان می شود.
ORP(Oxidation Reduction Potential) پتانسیل اکسیداسیون و احیای محلول بر اساس بار الکتریکی محلول می باشد که بر حسب میلی ولت اندازه گیری می شود.

پتانسیل اکسایش و کاهش برای کنترل و تعیین مقدار واکنش پذیری مواد در کنارهم کاربرد دارند بدین معنا که به وسیله سنجش پتانسیل اکسایش و کاهش نه تنها انجام پذیری واکنش مشخص می شود بلکه میزان اشتیاق و تمایل به انجام واکنش نیز معین می شود. در واکنشهای موجود در آب و فاضلاب نیز واکنشهای اکسایش و کاهشی فراوانی از جمله تخریب سیانید ، اکسیداسیون پیشرفته به روش فنتون، گندزدایی از آب و … وجود دارد. به کمک ORPسنج می توان زمان اتمام واکنش و غلظت ماده واکنش دهنده مورد نیاز و شرایط بهینه واکنش را مشخص نمود.
ORP یک اندازه گیری راحت از فعالیت اکسید کننده ها و احیا کننده ها برای انجام یک وظیفه شیمیایی می باشد. این پارامتر در صنایع مختلف مانند صنایع غذایی ،داروسازی ،نفت و گاز ،آب و فاضلاب ،پرورش آبزیان ،آب آشامیدنی و استخرها در پروسه های ضد عفونی کردن کولینگ تاورها ،اصلاح آبهای معدنی و … دارای اهمیت بوده و اندازه گیری می شود.

روش اندازه گیری ORP

ORP و PH توسط یک میلی ولت سنج اندازه گیری می شوند که الکترودهای آن‌ها متفاوت می باشد . الکترود PH متر از جنس شیشه و الکترود ORPمتر معمولا از جنس پلاتین یا طلا می باشد.

در حسگر ORP از یک الکترود پتانسیل سنج و یک الکترود مرجع استفاده شده است. مفهوم حاکم بر الکترود پتانسیل سنج بر پایه قرار دادن یک الکترود فلزی خنثی (پلاتینیوم، گاهی نقره، طلا و …) می باشد که به واسطه مقاومت پایین آن الکترون را از کاهنده میگیرد و یا به اکسنده منتقل می نماید. این انتقال الکترون باعث به وجود آمدن جریانی می شود که متناسب با ORP محلول است. الکترود مرجع در ORP به منظور کالیبراسیون اکسایش و کاهش نسبت به شرایط استاندارد تعبیه شده است ، بدین معنی که عدد اکسایش قرائت شده توسط الکترود پتانسیل سنج توسط مقدار الکترود مرجع سنجیده می شود. الکترود مرجع میتواند شامل جنسهای مختلفی از انواع الکترودها باشد که معمولا در دستگاههای ORP از زوج نقره و نقرا کلرید استفاده می شود. مقدار اختلاف بین پتانسیل کاهشی الکترود پتانسیل سنج با الکترود مرجع سپس توسط دستگاه با مقدار پتانسیل استاندارد هیدروژن سنجیده و کالیبره میشود و درنهایت جریان عدد گزارش شده مقدار پتانسیل کاهشی در شرایط محیطی نسبت به پتانسیل مرجع میباشد.